Wanneer kan je een regenboog zien?

Hoe onstaat een regenboog?

Een regenboog is een "hemellichaam" dat ontstaat door een optisch effect veroorzaakt door de zon en waterdruppels.

Wanneer zonlicht invalt op een nevel van waterdruppels, wordt dat witte (zon)licht aan de achterkant van elke druppel weerkaatst en vervolgens (onder een hoek van 42 graden) gebroken in de verschillende kleuren van het elektromagnetisch spectrum van het zichtbare licht (de kleuren van de regenboog).

Het invallende zonlicht bestaat uit golven met een verschillende golflengte. De rode componenten van het zichtbare licht hebben een groter golflengte dan de blauwe componenten. Hierdoor gaan de rode en de blauwe componenten zich ook verschillend gedragen wanneer ze op hun weg door de atmosfeer waterdruppels tegenkomen. Het is namelijk zo dat alle lichtstralen gebroken worden wanneer ze van de ene in de andere stof terechtkomen (in dit geval van lucht in water), alleen worden die stralen die een langere golflengte hebben (rood) minder gebroken dan de stralen met een kleinere golflengte (blauw/violet). Van buiten naar binnen zie je volgende kleuren: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet.

Om een regeboog te krijgen heb je dus niet allen een nevel van waterdruppels nodig, maar ook de zon die onder de juiste hoek inschijnt op die waterdruppels. Het middelpunt van de regenboog bevindt zich recht tegenover de zon en dus altijd onder de horizon. Je ziet dus altijd minder dan een halve cirkel. Bij een laagstaande zon is een regenboog groter dan bij een hoogstaande zon (rond de middag).
Grote waterdruppels (hevige regen) zorgen voor smalle maar heldere regenbogen met felle kleuren. Kleine waterdruppels (lichte regen of motregen) veroorzaken een brede maar minder goed zichtbare regenboog.

Wanneer kan je een regenboog zien?

Om een regenboog te kunnen zien, moet:

  1. de zon in je rug schijnen
  2. waterdruppels (regen of nevel) zich voor jou bevinden

Dubbele regenbogen

Soms zorgen de waterdruppels voor een tweede weerkaatsing. In dat geval is kleurenvolgorde net omgekeerd en spreekt men van een "bijregenboog", een tweede regenboog aan de hemel. Deze bijregenboog is meestal iets minder fel dan de hoofdregenboog.

4 juli 2021, door Bram Verbruggen